15 DECEMBER
 |
| Letter 'Talenstudies' from Prof. Dr. Muriel Norde |
11 DECEMBER
- Petition Save Languages in Groningen very popular
Source: OOG
10 DECEMBER
- Students of the Faculty of Arts ask attention for disappearing languages
Source: Onze Taal
9 DECEMBER
- Protest small studies: 'We won't give up'
Source: Universiteitskrant
8 DECEMBER
- Studying Danish in Groningen? Nej, tak
Source: NRC Handelsblad
Deens studeren in Groningen? Nej, tak
Marcel
aan de Brugh
De
Rijksuniversiteit Groningen zal het weten dat ze een serie kleine talen wil
schrappen. Anderhalve week geleden kondigde haar letterenfaculteit aan de
studies Fins, Hongaars, Noors en
Deens vanaf 2013 niet meer aan te bieden. Sindsdien is het protest over dit
besluit alleen maar gegroeid.
Al
snel liet voorzitter Karl Dittrich van de VSNU, belangenbehartiger van de
veertien universiteiten, zich in dagblad Trouw ontvallen dat studenten alle
Europese talen moeten kunnen studeren aan een universiteit in Nederland of
Vlaanderen. Ook Fins of Hongaars dus
- voor die talen was de Groningse opleiding de enige. "We hebben die talen
hard nodig vanwege de internationalisering en de handel", zei hij.
Daarna
kwamen er zorgen vanuit de politiek. Kamerlid Jasper van Dijk (SP) diende
eergisteren een motie in om kleine talen in Nederland te beschermen - eerder
had de Universiteit Utrecht al Portugees geschrapt, en de Universiteit van
Amsterdam het Roemeens, betoogde hij. Op diezelfde donderdag stelden de getroffen
Groningse taalwetenschappers een online petitie op, waar mensen kunnen
protesteren tegen het besluit van de faculteit.
De
Groningse hoogleraar Finoegrische talen Cornelius Hasselblatt zegt dat hij het
bericht van de faculteit 'zonder waarschuwing vooraf' te horen kreeg. Hij vindt het onbegrijpelijk. "We zouden
niet rendabel genoeg zijn. Maar dat zijn we nooit geweest en zullen we nooit
zijn, met onze kleine studentenaantallen."
Volgens
hem brengt zijn vakgebied niet alleen kennis over een taalfamilie met een aparte structuur, het
geeft ook inzicht in de geschiedenis van Europa, en het is van belang voor de
economische en culturele banden met Noordoost-Europa.
De
decaan van de letterenfaculteit in Groningen, Gerry Wakker, zegt dat er weinig
keuze was. Voor de periode 2013-2016 gaapte er een gat in de begroting van 8
miljoen euro doordat de bijdragen vanuit het Rijk en ook vanuit de universiteit
zelf afnemen.
Weinig
studenten
Want
terwijl de studenteninstroom aan universiteiten groeit, is het beschikbare geld
vanuit het Rijk niet mee gegroeid. VSNU berekende onlangs dat de bijdrage van
het Rijk per student in de periode 2000-2013 is gekrompen van 19.000 naar
13.000 euro. Aangezien de instroom in
Groningen bij de Europese talen min of
meer constant ligt rond de 110 à 115, komt er per saldo steeds minder geld
binnen. Daarnaast heeft het college van
bestuur nog een bezuiniging doorgevoerd.
Voor de letterenfaculteit kwam die op 1,7 miljoen euro.
"We
hebben daarom besloten in die studies te snijden waar weinig studenten op af
komen. We vinden dat zelf heel verdrietig", zegt ze. De instroom van dit
jaar telt 1 student Fins en 1 student
Deens. Noors: 0. Hongaars: ook 0. Voor Zweeds en Russisch meldden zich in beide
gevallen 9 studenten. Zweeds en Russisch blijven nog wel bestaan, naast Duits,
Engels, Frans, Spaans en Italiaans.
Drie
jaar geleden werd dezelfde discussie ook al gevoerd in Groningen. Toen al lagen
de Finoegrische talen onder vuur. De Utrechtse letterkundige Frits van Oostrom
kan het zich nog herinneren. Als voorzitter van het regieorgaan
Geesteswetenschappen overlegde hij destijds met Groningen en onder meer de
ambassadeur van Hongarije over mogelijke oplossingen. Het idee werd geboren om
de opleidingen in Europese talen tot een brede bachelor samen te voegen.
Die
bachelor, Europese talen en culturen, komt er volgend jaar. Maar op het laatste
moment zijn Fins, Hongaars, Estisch,
Noors en Deens eruit geschrapt. Wat vindt Van Oostrom ervan? "Je kunt niet
altijd alles behouden. Dood hoort bij het leven. Blijkbaar is de nood nu erg
hoog in Groningen. Ik ga ervan uit dat ze
goed over dit besluit hebben nagedacht. Maar als je iets opheft krijg je
het nooit meer terug."
Decaan
Wakker zegt dat het idee juist was om kleine talen als Fins en Noors onder de paraplu van de brede
bachelor Europese talen en culturen beter te beschermen. "Het is extra
zuur dat nu, net voor de start van deze nieuwe opleiding, alweer gesneden moet
worden in het aanbod."
Dit
heeft meteen tot gevolg dat de Rijksuniversiteit Groningen niet meer voldoet
aan de prestatieafspraken die het maakte met het ministerie van Onderwijs -
sinds vorig jaar moeten universiteiten verantwoording afleggen over hun plannen
in zogeheten prestatieafspraken. In die van Groningen staat nog het voornemen om
de gespecialiseerde bacheloropleidingen in Taal en Cultuur naar één brede
bachelor onder te brengen.
Hoogleraar
Hasselblatt begrijpt ook niet waarom er ondanks het geldgebrek toch ruimte is
voor het opzetten van nieuwe studies, zoals
Portugees en East-Asian Studies. Moeten de universiteiten zich niet
juist profileren met unieke opleidingen? Springt Groningen met studies Portugees en Chinees
niet juist in een heel drukke vijver? De
opleiding Finoegrische talen is wel uniek in Nederland, zegt hij. Buiten
Finland, Hongarije en Estland zijn er alleen nog leerstoelen in Göttingen,
Hamburg, München, Uppsala en Wenen.
Decaan
Wakker herhaalt het besluit te betreuren. Volgens haar kunnen Fins, Hongaars, Noors en Deens alleen
overleven als er "van buiten geld bij komt". De Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen heeft tien jaar geleden in het rapport
'Vensters op de wereld' al ervoor
gepleit een aparte financiering op te zetten voor kleine talen, die niet is
gebaseerd op studentenaantallen, maar op wetenschappelijke kwaliteit. Minister
van Onderwijs Jet Bussemaker (PvdA) antwoordde gisteren op Kamervragen niet de
indruk te hebben dat "het basisaanbod van opleidingen in gevaar is".
Een
talenfamilie die zich verspreidde en splitste
De
Finoegrische talen worden gesproken in het noorden en midden van Europa: het
Hongaars, het Fins, het Ests en wat
kleine Russische talen. In totaal zijn er zo'n zeventien talen, waaronder
bijvoorbeeld ook het Samisch dat wordt gesproken in Lapland. Het Finoegrische
taalgebied telt 24 miljoen sprekers. De
grootste taal is het Hongaars (circa 15 miljoen sprekers), daarna het Fins (5 miljoen) en het Estisch (1,1 miljoen).
De
Finoegrische talen zijn ontstaan uit één oertaal die 6.000 jaar geleden werd
gesproken in het Oeralgebied. "Hoe groot dat gebied precies was, daarover
wordt al twintig jaar gediscussieerd", zegt Cornelius Hasselblatt,
hoogleraar Finoegristiek aan de Rijksuniversiteit Groningen. Die ene taal is
vervolgens, onder meer door migraties, gaan splitsen. Een deel van die stam in
de Oeral trok over de Karpaten naar het zuiden, naar Hongarije. Een ander deel
koos voor het noordwesten, de Finnen en Esten dus. Het gebied van de
Finoegrische talen is sinds het einde van het eerste millennium gekrompen door
de opkomst van het Russisch.
De
Finoegrische talen hebben een andere zinsstructuur dan de meeste andere
Europese talen. Een zin als: 'Ik loop naar de deur' wordt in het Fins 'Ik loop deur naar' en in het Hongaars
'Ik deur naar loop'. Verder gebruiken de Finoegrische talen geen lidwoorden. In
plaats van voorzetsels gebruiken ze achtervoegsels. Zo wordt 'voor het huis' in
het Fins 'talon edessä' (talo = huis,
edessä = voor) en dat is vertaald 'huis voor'.
4 DECEMBER
- Scandinavian and Finno-Ugric languages and cultures studies in top Dutch university educationSource: Keuzegids Universiteiten
1 DECEMBER
- Students call: 'Like Danish, Norwegian, Finnish and Hungarian!'
Source: Universiteitskrant
29 NOVEMBER
Nederlands Dagblad spoke to Prof. dr. Cornelius Hasselblatt, read it here.
- Finland is not Farawaycountry
Source: Trouw
Finland is geen Verweggistan
Nicole Besselink en Marijke de Vries
Vertaler: Schrappen studies kleine talen heeft meer invloed
dan je denkt
Verdwijnen Fins en Hongaars
als universitaire studies uit Nederland, dan neemt het aantal Nederlandse
vertalingen van boeken uit beide landen af, zit het staatshoofd straks zonder
vertaler van toespraken en gaan er hakkelende sprekers op handelsmissie.
Nog erger is dat de Europese belangstelling voor elkaar
dreigt te verdwijnen, zegt vertaler Frans van Nes, die in de jaren tachtig Fins
studeerde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn alma mater maakte deze week
bekend Fins en Hongaars uit het
studieaanbod te schrappen.
"We doen zo alsof landen als Finland en Hongarije er
niet toe doen", vertelt Van Nes. "Klein, onbeduidend, laat maar
zitten. We gooien de luiken dicht. Wederzijds, want je kunt niet verwachten dat
andere landen interesse tonen in Nederland als we zelf niet in hun
geïnteresseerd zijn."
Het gaat ook helemaal niet om talen uit Verweggistan,
benadrukt Cornelius Hasselblatt, hoogleraar Finoegrische talen en culturen in
Groningen. "We eten goulash, skypen en zitten in de sauna." De
invloed van Hongarije, Estland en Finland op Nederland is groter dan we denken,
wil hij er maar mee zeggen.
Ondanks de toenemende samenwerking binnen de Europese
Unie, is er niet één Europese cultuur, zegt Anne Bergshoeff (20),
tweedejaarsstudent Fins. "We zijn geen Verenigde Staten van Europa. Het is
heel belangrijk om de onderlinge cultuurverschillen te kennen. Kijk maar naar
de crisis in Zuid-Europa. Die kun je niet begrijpen zonder kennis over de
cultuur van die landen."
Toch kan het niet anders, zegt de Groningse letterenfaculteit,
die 2,5 miljoen euro per jaar moet bezuinigen. Fins en Hongaars trokken vorig jaar zeven eerstejaars
studenten. Ook andere universiteiten zien zich genoodzaakt het mes te zetten in
talenstudies die maar een handvol studenten trekken. Het is volgens bestuurders
onvermijdelijk dat het pallet kleuren verliest. Je kunt niet tegen elke prijs
een studie in de lucht houden.
Wil een student toch per se Fins of Hongaars studeren, dan zal deze naar het
buitenland moeten uitwijken, zegt de Groningse letterendecaan Gerry Wakker.
Hasselblatt hoont die suggestie weg. "Ik heb hier soms studenten van
zeventien jaar die met moeite uit Brabant naar Groningen zijn gekomen. Die gaan
echt niet naar Helsinki."
Ook voor Bergshoeff zou de drempel om Fins te studeren
een stuk hoger zijn geweest als ze daarvoor op haar achttiende had moeten
emigreren. Nu verhuisde ze van Den Haag naar Groningen, terwijl haar vrienden
veelal voor Leiden kozen.
Finse toelatingstoets
"Fins studeren zonder
voorkennis?", lacht Sasa Tkalcan van de Universiteit van Helsinki.
"Dat wordt lastig." Tkalcan is opleidingscoördinator van de
bacheloropleiding Finse taal en cultuur voor buitenlandse studenten. "Wie
hier Fins wil studeren moet de taal al in behoorlijke mate beheersen. U zou
bijvoorbeeld in staat moeten zijn dit gesprek in het Fins te voeren." Tien
buitenlandse studenten kunnen jaarlijks aan de opleiding beginnen, maar alleen
als ze slagen voor een toelatingstoets, zegt Tkalcan. Nederlanders die Fins
willen studeren, kunnen volgens haar het beste een Engelstalige
bacheloropleiding uitzoeken aan de Universiteit van Helsinki. "Dan kunnen
ze daarnaast een talencursus op de faculteit volgen."- Students mourn because of deleted studies
Source: Dagblad van het NoordenStudenten treuren om geschrapte studie
Door Erik Parigger
REPORTAGE FINOEGRISTIEK
3 Studenten betreuren verdwijnen Fins en Hongaars van Rijksuniversiteit
Groningen De opleidingen Fins en Hongaars verdwijnt van de Rijksuniversiteit Groningen. "Doodzonde", zeggen de studenten van Finoegristiek, de opleiding die voornamelijk uit de talen Fins en Hongaars bestaat. "De Rijksuniversiteit Groningen is de enige universiteit die de studie Finoegristiek aanbiedt in heel de Benelux. Er komen mensen van over de grens om hier Fins of Hongaars te studeren," zegt studente Finoegristiek Eveline van Dijk (19).
Een aantal studies van de Faculteit Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen, waaronder ook Noors en Deens, verdwijnen omdat de faculteit moet bezuinigen. De Rijksuniversiteit maakte maandag aan de medewerkers van de faculteit bekend dat er zowel studies als banen geschrapt worden.
Op dit moment telt de opleiding Finoegristiek slechts enkele studenten. "Maar het aanbod van de studie is zeer belangrijk," stelt docente Fins Marja-Leena Hellings. "De vraag naar tolken en vertalers is groot. Finland en Hongarije maken beide deel uit van de Europese Unie en daarom is ook op Europees niveau grote behoefte aan finoegristen."
Voor ouderejaarsstudenten als Van Dijk zijn er geen directe consequenties verbonden aan het verdwijnen van de studie. Zij mogen hun opleiding nog afronden. Maar voor toekomstige studenten en huidige eerstejaarsstudenten ligt de zaak anders. Finoegristiek is aan het begin van dit studiejaar opgenomen in een nieuwe bachelorstudie Europese Talen en Culturen (ETC). In theorie kunnen de eerstejaarsstudenten zich in een later jaar nog specialiseren in het Fins of Hongaars via een minor, maar dit komt in de praktijk zelden voor, beweert Annelieke Grim (19), ook studente Finoegristiek. "De afbouwfase is begonnen. Studieadviseurs en coördinatoren raden eerstejaarsstudenten ETC nu al sterk aan geen minor Fins of Hongaars te kiezen." Anne Bergshoeff (20), die ook Finoegristiek studeert, betreurt het schrappen van Fins en Hongaars. "Fins is een prachtige taal. Ik ben dan ook speciaal vanuit Rijswijk naar Groningen gekomen om Finoegrisch te studeren."
Wat is Finoegristiek?
Finoegristiek, of Finoegrische talen en culturen, omvat het Fins, Hongaars en een aantal andere kleine talen die worden gesproken in het midden, noorden en noordoosten van Europa. De studie Finoegristiek werd in Nederland in 1973 opgenomen als aparte studierichting.
Source: Leeuwarder Courant
Alle kennis van Fins en Hongaars verdwijnt straks
GRONINGEN - Finland en Hongarije horen bij de Europese Unie, maar de talen van deze landen worden in Nederland straks niet meer bestudeerd.
Dit komt doordat de opleiding Finoegristiek, die grotendeels bestaat uit de verwante talen Fins en Hongaars, komend studiejaar verdwijnt van de Rijksuniversiteit Groningen. Groningen is de enige stad in de Benelux waar deze talen nog bestudeerd worden.
Studenten van deze opleiding wijzen er op dat er bijvoorbeeld in de EU behoefte is aan tolken en vertalers Fins en Hongaars. ,,De opleiding Finoegristiek is weliswaar niet groot, maar er komen mensen van over de grens op af'', constateert studente Finoegristiek Eveline van Dijk (19).
Maandag kwam het universiteitsbestuur met de jobstijding dat niet alleen Finoegristiek, maar ook Deens en Noors uit het onderwijsprogramma verdwijnen.
Ouderejaarsstudenten als Van Dijk kunnen hun opleiding afronden. Voor toekomstige studenten en huidige eerstejaarsstudenten ligt de zaak anders.
Finoegristiek is aan het begin van dit studiejaar opgenomen in een nieuwe bachelorstudie Europese Talen en Culturen - ETC.
In theorie kunnen de eerstejaarsstudenten zich in een later jaar nog specialiseren in het Fins of Hongaars via een minor, maar dit zal in de praktijk zelden voorkomen, voorspelt Annelieke Grim (19), ook studenteFinoegristiek. ,,De afbouwfase is begonnen. Studenten wordt afgeraden Fins of Hongaars te kiezen.''
Anne Bergshoeff (20), die ook Finoegristiek studeert, betreurt de bezuiniging. ,,Fins is een prachtige taal. Ik ben hiervoor speciaal vanuit Rijswijk naar Groningen gekomen." (GPD)
27 NOVEMBER
- Studies Hungarian, Danish, Finnish and Norwegian away from Groningen
Source: Trouw
Studies Hongaars,
Deens, Fins en Noors weg uit Groningen
Fins en Hongaars
verdwijnen als universitaire studies in Nederland. De Rijksuniversiteit
Groningen (RUG) bood de talen als laatste in het land aan, maar zet het mes in
haar studieaanbod. Ook Deens en Noors verdwijnen in Groningen, die zullen
alleen nog in Amsterdam te volgen zijn.
Andere talenstudies aan de RUG blijven ook niet buiten
schot. Zeker vijf opleidingen moeten snijden in het personeel en een nog
onbekend aantal masters en minoren zal verdwijnen. De medewerkers zijn gisteren
ingelicht door de letterenfaculteit, die ruim 2,5 miljoen euro per jaar moet
bezuinigen.
Naast de schooltalen Duits, Engels, Frans, Spaans behoudt
de universiteit alleen Zweeds, Italiaans en Russisch. Dat betekent dat de brede
bachelor Europese talen en culturen komend jaar alweer flink moet afslanken.
Binnen die bachelor werken talenstudies sinds september samen met het idee
kosten te besparen en meer studenten te trekken.
"De wereld is groter
dan Nederland", zegt letterendecaan Gerry Wakker tegen de
Universiteitskrant. Studenten die echt een bepaalde taal willen leren, moeten
hun droom in het buitenland najagen. Dit najaar pleitte Wakker in Trouw nog
voor belang en behoud van talenstudies.
- No studies Finnish and Hungarian
Source: Het Parool
- Studies Finnish and Hungarian fall
Source: Reformatorisch Dagblad
Source: ANP
- Faculty of Arts must economize
Source: Dagblad van het NoordenLetteren moet bezuinigen
Door Diane Romashuk
3 Faculteit letteren: banen en studies op de schop
Groningen De letterenfaculteit van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) krijgt harde bezuinigingsklappen. Dat kreeg het personeel maandag te horen. Banen staan op de tocht, de studies Fins, Hongaars, Deens en Noors verdwijnen, en diverse andere opleidingen worden samengevoegd tot bredere studies.
Sinds 2011 draait de faculteit verlies. De maatregelen zijn dus nodig omdat de faculteit tot 2016 meer dan 2,5 miljoen euro per jaar moet bezuinigen om de begroting weer sluitend te krijgen.
De afdelingen Europese Talen en Culturen (ETC), Griekse en Latijnse Taal en Cultuur, Nederlands, Kunsten, Cultuur en Media en Kunstgeschiedenis moeten inkrimpen. "Hier is structurele overbezetting", zegt decaan GerryWakker. "In totaal gaat het om ruim 40 fte's. We verwachten dat zo'n 30 daarvan met natuurlijk verloop kunnen worden bezuinigd."
Diverse bachelorstudies gaan samen op in bredere opleidingen. De studies Fins, Hongaars, Deens en Noors worden vanaf 2013 niet meer aangeboden. De laatste twee zijn nog in Amsterdam te volgen, voor Fins enHongaars moeten studenten voortaan naar het buitenland.
"We wisten dat er bezuinigingen aankwamen, maar dit is toch een onaangename verrassing", zegt Hub Hermans die voorzitter is van de opleiding ETC. De vier verdwijnende talen zijn daar sinds dit jaar onderdeel van. "Een nieuwe opleiding die pas dit jaar is begonnen. Pijnlijk dat een deel daarvan nu alweer wordt opgeheven." En Wakker: "Het liefst zou je alle talen houden, maar deze studies zijn niet rendabel." Huidige studenten mogen hun studie nog wel afmaken.
In sommige programma's wordt juist extra geïnvesteerd. Letteren krijgt van het college van bestuur 1,3 miljoen euro voor innovaties en 1,5 miljoen voor ontwikkelkosten. Dat gaat onder meer naar bacheloropleiding Media en Journalistieke Cultuur en de master East Asian Studies. "Dat is wat wrang maar je moet innoveren. Deze studies trekken veel studenten en kunnen de universiteit dus geld opleveren."
26 NOVEMBER
- Restructuring Faculty of Arts
Source: University of Groningen
- University of Groningen cutting back sharply on Faculty of Arts
Source: RTV Noord
- It will soon no longer be possible to study Finnish and Hungarian
Source: ANP
No comments:
Post a Comment